[ Pobierz całość w formacie PDF ]
prawosławie/.
§ PRAWO WAASNOZCI
1.Własność nieograniczona:
- zniesienie feudalnej własności podzielonej i wprowadzenie własności w duchu rzymskim jako pełnego i
nieograniczonego władztwa nad rzeczą,
-przełom- Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela- własność jest prawem świętym i nietykalnym ,
-jedynie ABGB utrzymywał podział własności na zupełną i niezupełną, choć ogólna koncepcja była jak najbardziej
romanistyczna,
-c.c- własnosć jest prawem absolutnym, ale nie można z niego robić użytku przeczącego ustawie; zerwanie z
feudalnymi ograniczeniami- własność pełna i absolutna a wywłaszczenie tylko w interesie publicznym i za
sprawiedliwym odszkodowaniem,
-BGB i ZGB- tradycyjna, romanistyczna koncepcja, ale nie było to jak w c.c prawo absolutne.
2. Zachwianie się zasady wolności własności :
-kapitalizm monopolistyczny --> wzrost nierówności społecznych --> kryzysy gospodarcze i polityczne --> coraz
silniejszy interwencjonizm państwa --> nowe prądy oddziałujące na prawo własności: krytyka
indywidualistycznego i absolutnego prawa własności, np. Solidaryzm społeczny, reformizm katolicki /własność
nie służy zaspokojeniu indywidualnych potrzeb- jest funkcją społeczną uprawnionego, powołaniem do
wypełniania określonych zadań w gospodarce/,
-Francja- nie zmieniono przepisu kodeksu, ale wydano szereg przepisów ograniczających właścicieli ze względu
na interes społeczny,
* po II wojnie polityka interwencjonizmu zaszła tak daleko, że poczyniła wielkie wyłomy w zakresie
indywidualnego prawa własności (wywłaszczanie, nacjonalizacja na wielką skalę),
-BGB- ograniczenia w kodeksie nieliczne, ale nacisk na granice wykonywania własności,
* podkreślenie społecznej funkcji własności konstytucja weimarska 1919,
-ZGB- liczne, publicznoprawne ograniczenia prawa własności ze względu na dobro ogólne,
* przyznawał państwu liczne możliwości ograniczenia prawa własności i dawał ku temu szereg podstaw, np.
Wymogi higieny, bezpieczeństwa budowlanego, komunikacji, melioracji itp.
§ PRAWO ZOBOWIZAC (Z UMÓW)
1.Zasada swobody umów:
- tendencje liberalne i indywidualistyczne- duży wpływ na prawo zobowiązań, przyczyna pojawienia się
fundamentalnej zasady swobody umów,
-swoboda umów= swoboda kształtowania przez strony stosunku cywilnoprawnego w drodze umowy; swoboda
zawarcia/niezawarcia umowy, wyboru kontrahenta, formy zawarcia umowy,
- pacta sunt servanda ,
-zasada równości stron- raczej formalna,
-c.c- najbardziej dobitny przejaw swobody umów; można było całkowicie autonomicznie kreować treść umowy,
formę itp, byle tylko nie naruszała ona porządku publicznego i dobrych obyczajów; tylko nieliczne przepisy w
formie ius cogens, większość to ius dispositivum; podkreślenie zasady ważności umów- unieważnić można było
tylko w wyjątkowych wypadkach; zasada kauzalności zobowiązań- utrudniała obrót prawny,
-ABGB- zobowiÄ…zania sÄ… czysto indywidualistyczne,
-BGB, ZGB- swoboda umów istnieje, choć w porównaniu z c.c jest bardziej ograniczona--> BGB uważa za
nieważne umowy krzywdzące jedną ze stron /wyzyskanie przymusowego położenia lub niedoświadczenia/, ZGB--
> możliwość rozwiązania takiej umowy przez pokrzywdzonego w ciągu 1 roku;
* dopuszczały czynności abstrakcyjne- + dla zasady bezpieczeństwa i maksymalnego ułatwienia obrotu.
2. Ograniczenie zasady swobody umów:
-od 2. poł. XIX w- coraz ostrzejsza krytyka, stopniowe osłabianie wolności umów,
-nieważność umów lichwiarskich, wykorzystujących niedoświadczenie, przymusowe położenie /Austria/,
47
Materiał pochodzi z Forum Prawa na UAM: www.prawo.livenet.pl
-nieważność umów kłócących się z interesem społecznym /Francja/,
-zasada ekwiwalentności umów/równowartości świadczeń, umowy adhezyjne /Niemcy/,
-odwrót od liberalizmu gospodarczego, nowe idee solidaryzmu, większa ingerencja państwa, rozwój
ustawodawstwa socjalnego--> kształtowanie się prawa pracy.
3. Prawo handlowe:
-rozwijało się od średniowiecza,
-w kapitalizmie tendencja do wyodrębniania norm dotyczących tego obrotu,
-kodeksy handlowe- regulują stosunki cywilnoprawne między kupcem a nabywcą.
§ PRAWO SPADKOWE
1.Zasada powszechności i równości:
- zasada powszechności- spadkobiercą może być każdy, jeśli do tego został powołany,
-ograniczenia zasady równości praw spadkowych:
* ABGB, BGB- utrzymały feudalne ordynacje co do dziedziczenia dóbr arystokratycznych właścicieli ziemskich,
* upośledzenie dzieci nieślubnych,
* dziedziczenie gospodarstw rolnych najczęściej na jednego, najstarszego syna,
* niegodność dziedziczenia, np. Przez przyczynienie się do śmierci spadkodawcy, przeszkadzanie w
sporządzeniu testamentu, pozostawanie w związku cudzołożnym/kazirodczym ze spadkodawcą.
2. Systemy dziedziczenia:
-testament, ustawa, kontrakt dziedziczenia (ABGB, ZGB, BGB),
-kontrakt dziedziczenia- kontrahenci zawierali umowę, że jedna ze stron będzie dziedziczyła; spadkobiercą mogła
być osoba trzecia, nie będąca stroną w umowie; ABGB ogranicza--> dla małżeństw,
[ Pobierz całość w formacie PDF ]